Vegan E-nummers
Hieronder vind je een lijst met de meest betwiste e-nummers.
Rood = meestal of altijd dierlijk
Geel = meestal plantaardig, maar kan soms dierlijk zijn
E101 | Riboflavine (lactoflavine) | Wordt synthetisch gemaakt of m.b.v. micro-organismen. Kan in theorie uit melk gehaald worden, maar dat is veel te duur en wordt dus niet gedaan. |
E104 | Chinolinegeel | Een puur synthetische kleurstof. |
E120 | Karmijn, Cochenille | Extractie uit gedroogde schildluizen |
E153 | Koolstof | Wordt gemaakt uit verbrand organisch materiaal. Eigenlijk altijd plantaardig (houtskool). Theoretisch ook uit verbrand vlees, maar dit wordt niet gedaan. |
E160 | Dit zijn plantaardige gele kleurstoffen, zoals caroteen (wortelen), lycopeen (tomaten) en paprika-extract. Beta-carotenen kunnen ook synthetisch gemaakt worden, maar ook daar zitten geen dierlijke ingrediënten in. | |
E161 | Canthaxanthine | Wordt gewonnen uit de cantharel (paddenstoel) of synthetisch uit beta-caroteen. Vroeger wel uit kreeften of de veren van flamingo’s. |
E234 | Nisine | Is een eiwit geproduceerd door bacteriën. Bij één van de mogelijke productiemethoden is dat wordt de bacterie in melk gekweekt wordt. |
E236 | Mierenzuur | Synthetisch. Komt wel voor in mieren, maar wordt er niet uit gewonnen. |
E252 | Kaliumnitraat | |
E270 | Melkzuur | Wordt door bacteriën gemaakt uit suikers. Komt niet in melk voor, wel in yoghurt en andere zure melkproducten. Als additief voor commercieel gebruik wordt het echter geproduceerd door bacteriën die groeien op afval van de suikerindustrie. |
E304 | Vetzuuresters van ascorbinezuur i) Ascorbylpalmitaat ii) Ascorbylstearaat | Kan in principe uit vitamine C (bacterieel) en palmitinezuur worden gewonnen. Dat is commercieel eigenlijk altijd plantaardig (palmolie), maar kan ook uit dierlijk vet komen. Dit laatste is echter heel duur en dus onlogisch. |
E306-8 | Tocoferolen (vitamine E) | Worden gewonnen uit plantaardige olie. Winning uit dierlijke olie (vis) is te duur, omdat de concentraties in die oliën veel lager zijn dan in plantaardige olie. |
E312 | Dodecylgallaat | Mogelijk dierlijk vanwege het gebruikte vetzuur. Commercieel wordt er waarschijnlijk geen dierlijk vet gebruikt, maar kan dus wel. |
E322 | Lecithine | Soja en voor een klein percentage voor speciale doeleinden uit kippeneieren. |
E325-7 | Lactaten (melkzuur-zouten) | Zie E270 hierboven. |
E341 iii | tricalciumfosfaat | Fosfaten kunnen uit botten gehaald worden, maar voor zover we weten is dat commercieel niet het geval. |
E375 | Nicotinezuur (vitamine B3) | Wordt uit plantaardige bronnen of gist gemaakt. Ook synthetisch. Kan theoretisch uit lever worden gewonnen, maar dat is veel te duur. |
E422 | Glycerol | Wordt synthetisch gemaakt uit aardolie of m.b.v. bacteriën uit suiker. Kan ook uit dierlijk of plantaardig vet gemaakt worden, maar dat is veel duurder en wordt waarschijnlijk commercieel niet gedaan. |
E430 | Polyoxyethyleen-8-stearaat (stearinezuur) | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E431 | Polyoxyethyleen (40) stearaat (stearinezuur) | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E432 | Polyoxyethyleen-20-sorbitaan monolauraat (laurinezuur) | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E433 | Polyoxyethyleen-20-sorbitaan mono-oleaat (oliezuur) | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E434 | Polyoxyethyleen-20-sorbitaan monopalmitaat (palmitinezuur) | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E435 | Polyoxyethyleen-20-sorbitaan monostearaat (stearinezuur ) | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E436 | Polyoxyethyleen-20-sorbitaan tristearaat (stearinezuur ) | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E442 | Ammoniumfosfatiden | In de praktijk kan E442 door iedereen gebruikt worden, aangezien de vetzuren eigenlijk alleen uit koolzaadolie gewonnen worden. Gebruik van dierlijk vet, waaronder varkensvet, is niet voor 100% uit te sluiten. |
E445 | Glycerolesters van houthars | Bevat glycerol, dus zie 422. |
E470 | Zouten van vetzuren | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is, en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E471 | Synthetische vetten | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is, en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E472 | Synthetische vetten | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is, en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E473 | Suikeresters van vetzuren | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is, en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E474 | Suikerglyceriden | Combinatie van suiker met vetten. Het is moeilijk te achterhalen of de vetten dierlijk of plantaardig zijn en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E475 | Polyglycerolesters van vetzuren | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E476 | Polyglycerolpolyricinoleaat | Synthetisch vet gemaakt met ricinusolie (plantaardig). |
E477 | Propyleenglycolesters van vetzuren | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E478 | Glycerol- en polypropyleenglycolesters van melkzuur en vetzuren | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E479 en 479b | Thermisch verhitte sojaolie, veresterd met vetzuren | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E481-82 | Natrium/Calcium-stearoyllactylaat | Mengsel van melkzuur en stearinezuur, een vetzuur. Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E483 | Stearyltartraat | Mengsel van wijnsteenzuur en stearinezuur, een vetzuur. Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E484 | Stearylcitraat | Mengsel van citroenzuur en stearinezuur, een vetzuur. Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is, en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E491-95 | Verbindingen van sorbitol (een plantaardige stof) met diverse vetzuren | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is, en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E542 | Beendermeel | Gemaakt uit botten van slachtdieren (runderen, kippen, varkens, vissen). Door de BSE-crisis tegenwoordig niet vaak meer van runderen. |
E570-73 | Stearinezuur en stearaten | Het is moeilijk te achterhalen of dit vetzuur dierlijk of plantaardig is en producenten weten het meestal zelf ook niet. |
E585 | IJzer(II)lactaat | Bevat ijzer en dat zou uit bloed gehaald kunnen worden, dat is echter duur en omslachtig. Melkzuur wordt commercieel gemaakt met bacteriën uit melasse. |
E620-25 | Natriumglutamaat en andere glutamaten | Normaal gesproken gemaakt m.b.v. micro-organismen. Deels ook uit soja en zeewier. Theoretisch ook uit melk, eieren of ander dierlijk eiwit, maar de gehaltes zijn lager dan in soja en het is veel duurder. |
E626-29 | Guanylzuur en guanylaten | Vooral gewonnen uit gist, maar voor een deel ook uit sardines of synthetisch. |
E630-35 | Inosinezuur en inosinaten | Vooral gewonnen uit vlees en sardines. Wordt ook synthetisch gemaakt of (steeds meer) met bacteriën. |
E636 | Maltol | Normaal gewonnen uit mout, maar kan ook door verhitting van koemelksuiker verkregen worden. |
E640 | Glycine | Wordt gemaakt uit gelatine, dus uit botten (zie boven). Deels ook synthetisch, maar dat is duurder. |
E901 | Bijenwas | Gemaakt door bijen. |
E904 | Schellak | Uitscheidingsproduct van luizen. De luizen zelf zitten vaak opgesloten in de lak, maar het product op zich bevat geen luizen. |
E913 | Lanoline | Een vetachtig uitscheidingsproduct van schapen (om hun wol waterafstotend te houden). |
E920-21 | Cysteïne en cystine | Gewonnen uit eiwitten, vooral uit haar (meestal van paarden, maar ook van koeien, mensen en varkens). |
E927b | Ureum | Chemisch gemaakt. Zou ook uit urine gewonnen kunnen worden maar dat is veel lastiger. |
E966 | Lactitol | Gemaakt uit (koe)melksuiker. |
E1000 | Cholinezuur | Uit rundergal. |
E1105 | Lysozym | Een eiwit uit kippeneieren. |
E1517 | Glyceroldiacetaat (diacetine) | Bevat glycerol, dus zie 422. |
E1518 | Glyceroltriacetaat (triacetine) | Bevat glycerol, dus zie 422. |
Vetzuren
Vetten bestaan uit glycerol en meestal 3 vetzuren. Dat geldt voor alle het dierlijke en plantaardige vetten. Vetten kunnen worden gesplitst in glycerol en de losse vetzuren. Deze worden gezuiverd en hieruit kunnen allerlei synthetische vetten en vetachtige stoffen gemaakt worden. Deze fungeren vaak als emulgator, waardoor het mogelijk is om vetten met water te mengen.In het lichaam worden deze stoffen afgebroken en verwerkt als gewoon vet.
Het probleem is de oorsprong van de vetzuren. Die is niet te achterhalen in het eindproduct. Dierlijke en plantaardige vetten zijn chemisch 100% identiek. De producent maakt de vetzuren meestal uit het goedkoopste vet. Dit zal in vrijwel alle gevallen plantaardig vet zijn, maar het gebruik van dierlijk vet is niet uitgesloten.
Als consument is het onmogelijk om vast te stellen wat de oorsprong van de vetten is. Overigens kan de producent het vaak ook niet vertellen, en met chemische analyses is het evenmin aan te tonen. Alleen de grondstofleverancier kan het weten, maar die is door de consument meestal niet te achterhalen. Om zeker te zijn dienen deze additieven dus niet gebruikt te worden.
Bronnen
http://www.food-info.net/, Universiteit Wageningen